කළු කුහරය වෙනුවෙන් නොබෙල් සම්මාන ලැබූවෝ

2020 වසර සදහා එක් එක් ක්ෂේත්‍රයන් වලට හිමි නොබෙල් ත්‍යාග සම්මාන ලාභීන් පසුගියදා නිවේදනය කරනු ලැබුවා. ඒ අනුව කළු කුහරය පිළිබඳව සොයාගැනීම් සඳහා 2020 වසරේ භෞතික විද්‍යා නොබෙල් ත්‍යාගය විද්‍යාඥයින් තිදෙනකුට හිමිව තිබේ. අපගේ මන්දාකිණියේ මධ්‍ය යේ ඇති තාරකාවන්හි කක්ෂ පාලනය කරන්නේ අදෘශ්‍යමාන හා අතිශය බර වස්තුවක් මගින් බව ඔවුන්ගේ පර්යේෂණ මගින් පෙන්වා දී තිබේ. බ්‍රිතාන්‍යයේ රොජර් පෙන්රෝස්, ජර්මනියේ රයින්හාඩ් ජෙන්සෙල් සහ ඇමරිකාවේ ඇන්ඩ්‍රියා ලෙස් යන තිදෙනාටය.

ඇල්බට් අයින්ස්ටයින්ගේ සාමන්‍ය සාපේක්ෂාතාවාදයේ සෘජු ප්‍රතිපලයක් බව ගණිතය උපයෝගි කර ගනිමින් ඔප්පු කිරීම සඳහා සිදුකළ සේවය වෙනුවෙන් ඔක්ස්ෆඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්ය රොජර් පෙන්රොස්ට ත්‍යාගයෙන් භාගයක් වන ස්වීඩින් ක්‍රවුන් මිලියට 10ක් හිමිවිය. ත්‍යාගයේ අනික් කොටස ලොස් ඇන්ජලීස්හි කැලිෆෝනියා විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්ය ඇන්ඩ්‍රියා ගෙස්ට සහ බර්ක්ලිහි කැලිෆෝර්නියා විශ්ව විද්‍යාලයේ මහාචාර්ය රයින්හාඩ් ජෙන්සෙල් යන විද්‍යාඥයින්ට හිමිවිය. ඇන්ඩ්‍රියා ගෙස් භෞතික විද්‍යාව සම්බන්ධයෙන් නොබෙල් ත්‍යාගය හිමිවුණු සිව්වන කාන්තාවයි.
කළු කුහර සමහර විට තාරකා විද්‍යාවේ වඩාත්ම අද්භූත හා බලවත් වස්තූන් වේ. ඒවා සෑම මන්දාකිනියේම කේන්ද්‍රයේ පිහිටා ඇති අතර කුඩා ඒවා විශ්වය වටා තිත් ඇත. ඔවුන්ගේ ඇදහිය නොහැකි ගුරුත්වාකර්ෂණයෙන් ගැලවීමට කිසිම දෙයකට, ආලෝකයට පවා නොහැකිය. ඒවා තමයි අවසාන කොස්මික් මළ අවසානය.

තාරකා විද්‍යාඥයන් කණ්ඩායමක් මෙහෙයවන රයින්හාර්ඩ් ජෙන්සෙල් සහ ඇන්ඩ්‍රියා ගෙස් 1990 දශකය වන තුරුම අපගේ ක්ෂීරපථ මන්දාකිනියේ දූවිලි වලින් වැසී ඇති කේන්ද්‍රය වන සැජිටේරියස් ඒ (තරු ලකුණ) නම් ප්‍රදේශයට ඔවුන්ගේ දර්ශන පුහුණු කළහ. ඔවුන් දෙදෙනාම සොයාගත්තේ අතිශයින්ම බර, අදෘශ්‍යමාන වස්තුවක් තාරකා වල පැනීම මතට ඇදගෙන යන අතර එමඟින් කරකැවෙන වේගයෙන් වේගයෙන් ගමන් කරන බවයි. එය කළු කුහරයක් විය. සාමාන්‍ය කළු කුහරයක් පමණක් නොව, අතිවිශිෂ්ට කළු කුහරයක්, අපගේ සූර්යයාගේ ස්කන්ධය මෙන් මිලියන 4 ගුණයක්. දැන් මන්දාකිණිවල අති විශාල කළු කුහර ඇති බව විද්‍යාඥයෝ හඳුනාගෙන තිබේ.

 

මෙම ගෞරවනීය සම්මානය සඳහා රන් පදක්කමක් සහ ත්‍යාග මුදල ස්වීඩන් ක්‍රෝනර් මිලියන 10 ක් (ඩොලර් මිලියන 1.1 කට වඩා වැඩි) වන අතර වසර 124 කට පෙර නොබෙල් ත්‍යාගයේ නිර්මාතෘ, ස්වීඩන් නව නිපැයුම්කරු ඇල්ෆ්‍රඩ් නොබෙල් විසින් සිය ධනයෙන් වෙන් කරන ලද මුදල අනුග්‍රහයෙන් මෙම ත්‍යාග පිරිනමනු ලබයි. උද්ධමනයට ගැලපෙන ආකාරයෙන් මෑතකදී එම මුදල වැඩි කරන ලදී.

 

 

 

 

 

 

 

by Dilki Shamani

Photo source : Internet