COVID 19 පිළිබදව ඔබට ඇති ප්‍රශ්න වලට පිළිතුරු

කොව්ඩ් ගැන ඔබ අසා ඇති ප්‍රශ්ණ කීපයකට පිළිතුරු..

 

තුවාල මගින් කොවිඩ් බෝවෙනවද?

 

මේ ආකාරයෙන් කොරෝනා වයිරසය සම්ප්රේෂණය කළ හැකි බව ඔප්පු කරන කිසිවක් නොමැති බව වෛද්‍ය විශේෂඥයෝ පවසති. එය සිතාගත හැකි වුවද, මෙම අදහස උපස්ථ කිරීමට දත්ත නොමැති බව පැවසේ. එපමණක්ද නොව, ක්ෂුද්‍ර ජීව විද්‍යාව පිළිබඳ ඇමරිකානු සංගමය පෙන්වා දෙන පරිදි, ආසාදනයක් ආරම්භ කිරීම සඳහා වෛරස් ධාරක සෛල මතුපිට නිශ්චිත ප්ර තිගාමකයක් සමඟ සම්බන්ධ විය යුතුය.

 

COVID-19 විවෘත තුවාල මගින් හුවමාරු විය හැකි බවට සෘජු සාක්ෂි නොමැති අතර, ජල ආරක්ෂිත වෙළුම් පටි (waterproof wound covers) භාවිතය නිර්දේශ කර ඇත. විශේෂයෙන් රෝගියාගේ තුවාලය අත් හෝ මුහුණ මත පිහිටා තිබේ නම්. නිරන්තරයෙන් අත් සේදීම මේ මොහොතේ COVID-19 ට එරෙහි අපගේ හොඳම ආරක්ෂාවකි, එබැවින් ජල ආරක්ෂිත තුවාල ආවරණ භාවිතා කිරීම සෞඛ්‍ය හා ආරක්ෂි ත මාර්ගෝපදේශ අනුගමනය කරමින් විවෘත තුවාල නිරන්තරයෙන් ආරක්ෂා කර ගැනීමට හොඳ ක්‍රමයක් බව පැවසේ.

 

කෝවිඩ් එන්නත හේතුවෙන් ‘වඳ වීමක් නොහොත් සරු භාවයට බලපෑමක් ඇතිද?‘

 

එන්නත පුද්ගලයෙකුගේ සරුභාවයට බලපාන බවට “පිළිගත හැකි ජීව විද්යාත්මක යාන්තණයක්“ නොමැති බව ප්ර සව හා නාරිවේද පිළිබඳ මහාචාර්ය සහ ප්රසව හා නාරිවේද වෛද්යවරුන්ගේ රාජකීය විද්යා ලයේ ප්‍රකා ශක මහාචාර්ය ලුසි චැපල් පැවසීය.

 

වෛරසයේ වඩාත් සුවිශේෂී කොටස් වටා එන්නත නිර්මාණය කර ඇත්තේ එය ශරීරයට ඇතුළු වූ පසු වෛරසය පමණක් හඳුනා ගැනීම තහවුරු කිරීම සඳහාය.

 

එන්නත මගින් ඔබේ ප්රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය ක්‍රියාශීලී වීමට පොළඹවන අතර, වෛරසයට එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා ප්‍රතිදේහ සහ සුදු රුධිරාණු නිපදවයි.

 

මෙයින් ඔබට වෛරසය ලබා නොදෙන අතර, ජානමය තොරතුරුවලට බලපෑම් එල්ල කිරීමේ ක්‍රමයක්ද නොමැත.

 

ලීඩ්ස් විශ්ව විද්යාලයේ වෛරස් විද්‍යා මහාචාර්ය නිකොලා ස්ටෝන්හවුස් පැවසුවේ ඉහත ක්‍රියාදාමය ප්‍රජනන සෞයට බලපෑමක් ඇති කළ හැකි යැයි සිතිය නොහැකි බවය.

 

මව්කිරි මගින් කොරෝනා වයිරස් රෝගය සම්ප්‍රේෂණය කළ හැකිද?

 

COVID-19 වෛරසය මව්කිරි හා මව්කිරි දීම හරහා සම්ප්රේ ෂණය වී නොමැති බව වාර්ථා වේ. මව්කිරි දෙන අතරතුර මවක් තම ළදරුවාට COVID-19 බිඳිති සමඟ පැතිරීමත් ඇතිවීමේ හැකියාව අවම කර ගැනීම සඳහා වෛද්‍ය මුහුණු ආවරණයක් පැළඳීම ඇතුළු සුදුසු සනීපාරක්ෂක ක්‍රියාමාර්ග ක්‍රියාත්මක කළ යුතු බව සදහන්.

 

COVID-19 මළ මූත්රා මගින් සම්ප්රේෂණය කළ හැකිද?

 

සමහර රෝගීන්ගේ මුත්‍රා හා මළ ඇතුළු අනෙකුත් ජීව විද්‍යාත්මක සාම්පල වලද SARS-CoV-2 RNA සොයාගෙන ඇත. එක් අධ්යාපනයකින් එක් රෝගියෙකුගේ මුත්‍රා වල SARS-CoV-2 සොයාගෙන ඇත. කෙසේ වෙතත්, මේ දක්වා, SARS-CoV-2 මළ මූත්‍රා හෝ මුත් මගින් සම්ප්‍රෙෂණය කළ බවට ප්‍රකාශිත වාර්තා නොමැත.

 

කොවිඩ් එන්නත.....

 

මෙම එන්නත මගින් ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතියට ක්‍රියා කිරීමට පොළඹවන අතර, ප්‍රතිදේහ සහ සුදු රුධිරාණු වෛරසයට එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා නිපදවයි - සහ ඔබ එම වෛරයට නැවත නිරාවරණය වුවහොත් එය හඳුනා ගැනීමටද හැකියාවක් ඇත.

 

එන්නත මඟින් බරපතල රෝගවලින් ආරක්ෂා වීමට උපකාරී වේ. එන්නත ලබා ගන්නා පුද්ගලයින්ට තව දුරටත් මුව ආවරණ පැළඳීම, අත් සේදීම සහ නිසි ශාරීරික දුරස්ථභාවය පවත්වා ගැනීම සිදු කල යුතුය.

 

කොවිඩ් එන්නත ලබා ගත යුතු අයුරු සහ කොපමණ කාලයක් පවතින්නේද?

 

වර්තමාන COVID එන්නත් සඳහා මාත්රා දෙකක් අවශ්ය වේ. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇති වන ප්‍රතිශක්තිය කොපමණ කාලයක් පවතිනු ඇත්දැයි කීම ඉතා උපක්‍රමශීලී ය, ප්‍රතිශක්තිය වසරක් හෝ ඊට වැඩි කාලයක් පැවතිය හැකිය.

 

එන්නත පළමු මාත්‍රාව ලබා ගත් පසුු දෙවන එන්නත සති 10 න් ලබා දෙනු ඇත.

 

එන්නත ලබා ගත හැකි වයස්.....

 

එන්නත 18 සහ ඊට වැඩි පුද්ගලයින් සඳහා භාවිතා කිරීමට අවසර දී ඇති අතර ෆයිසර් එන්නත 16 සහ ඊට වැඩි අය සඳහා භාවිතා කිරීමට අවසර දී ඇත. මෙම අවස්ථාවේදී, COVID-19 එන්නත ළමුන් තුළ අධ්‍යයන කර නොමැති අතර එන්නත ලබා ගැනීමට ඔවුන්ට අවසර නැත.

 

කොරෝනා වයිරසයට අවදානමක් පිරිස් කවුද?

 

COVID-19 වලට හේතු වන වෛරසය සෑම වයස් කාණ්ඩයකටම ආසාදනය කරයි. කෙසේ වෙතත්, මේ දක්වා ඇති සාක්ෂි වලට අනුව, කණ්ඩායම් දෙකක් දරුණු COVID-19 රෝගයට ගොදුරු වීමේ වැඩි අවදානමක් ඇත. මොවුන් වැඩිහිටි පුද්ගලයින් (එනම් අවුරුදු 60 ට වැඩි පුද්ගලයින්); සහ පවතින වෛද්‍යමය තත්වයන් ඇති අය (හෘද රෝග, දියවැඩියාව, නිදන්ගත ශ්වසන රෝග සහ පිළිකා වැනි). වයස අවුරුදු 40 සිට ආරම්භ වන විට දරුණු රෝග ඇතිවීමේ අවදානම ක්රමයෙන් වැඩිවේ. මෙම වයස් පරාසයේ වැඩිහිටියන් තමන්ව ආරක්ෂා කර ගැනීම වැදගත්.

 

එන්නත ලබා ගැනීමෙන් පසු මුහුණු ආවරණ පැළඳීම අපට නතර කළ හැකිද?

 

එන්නත ලබා ගත් පුද්ගලයින් තවමත් නාසයේ වෛරසය අනෙක් අයට ආසාදනය කිරීමට ඉඩ ඇත. එබැවින් එන්නත ලබා ගත් පුද්ගලයෙකු හුස්ම ගන්නවා හෝ කිවිසුම් ගියහොත් ඔවුන්ට සුවයක් දැනුනත් වෙනත් කෙනෙකුට ආසාදනය විය හැකියි. මෙයින් අදහස් කරන්නේ එන්නත් ලබා ඇති පුද්ගලයින්ට ඔවුන්ගේ තනි අවදානම බෙහෙවින් අඩු වුවද මුහුණු ආවරණ සහ සමාජීය දුරස්ථභාවය පැළඳිය යුතු බවයි

 

Covid-19 එන්නතෙහි අතුරු ආබාධ මොනවාද?

 

වාර්තා වී ඇති වඩාත් සුලභ අතුරු ආබාධ වන්නේ එන්නත් කරන ස්ථානය රතු පැහැ වීම ඉදිමාව,වේදනාව සහ උගුරේ අමාරුව, මෘදු උණ, ඇග පත සීතල වීම ,හිසරදය, තෙහෙට්ටුව සහ මාංශ පේශි කැක්කුමයි. මේවා දිගු කලක් නොපවතින අතර ඔබේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය එන්නතට හොඳින් ප්‍රතික්‍රියා කරන බවට ලකුණකි.

 

මෙවන් ලක්ෂණ නොමැති වුවද බිය වීමට කරුණක් නොමැත.

 

ඇස්ට්රාසෙනෙකා එන්නත ආරක්ෂිතද?

 

2020 මැද භාගයේ සිට සායනික අත්හදා බැලීම් වලදී මෙම එන්නත් පරීක්ෂා කර ඇති අතර ෆයිසර් සහ ඇස්ට්රා සෙනෙකා එන්නත් දෙකම විශිෂ්ට ආරක්ෂිත ප්‍රතිඵල පෙන්නුම් කර ඇත

 

කොරෝනා වයිරස් රෝග ලක්ෂණ කොපමණ කාලයක් පවතින්නේද?

 

COVID-19 (coronavirus): දිගු කාලීන බලපෑම් COVID-19 රෝග ලක්ෂණ සමහර විට මාස ගණනක් පැවතිය හැකිය. වෛරසයට පෙනහළු, හෘදය සහ මොළයට හානි කළ හැකි අතර එය දිගු කාලීන සෞඛ්‍ය ගැටලු ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි කරයි. කොරෝනා වයිරස් රෝග 2019 (COVID-19) ඇති බොහෝ පුද්ගලයින් සති කිහිපයක් ඇතුළත සම්පූර්ණයෙන්ම සුවය ලබා ඇත.

 

COVID-19 වසංගතය තුළ වැළකී සිටිය යුතු ආහාර මොනවාද?

 

රතු සහ අධික මේද සහිත මස්, බටර් සහ සම්පූර්ණ මේද සහිත කිරි නිෂ්පාදන, පාම් තෙල්, පොල්තෙල්, ක්ෂණික ආහාර අඩු කරන්න. ට්රා‍න්ස් මේද හැකිතාක් වළක්වා ගන්න. අර්ධ වශයෙන් හයිඩ්රජනීකෘත තෙල් අමුද්‍රව්‍ය ලැයිස්තුගත කර නොමැති ලේබල් කර නොමැති දෑ වලින් ඉවත් වන්න.

 

බේක් කළ ආහාර හා බැදපු ආහාර වැනි ට්රාන්ස් මේද බහුලව අඩංගු ආහාර ශීත කළ පීසා, කුකීස් , බිස්කට් ,මාජරින් වැනි ආහාර වලින් වළකින්න -

 

ප්‍රමාණවත් තන්තු පරිභෝජනය කෙඳි සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියකට දායක වන අතර අධික ලෙස ආහාර ගැනීම වැළැක්වීමට උපකාරී වේ.

 

දුම් පානය කරන්නන් කොරොන වයිරස් රෝගය වැළඳීමේ වැඩි අවදානමක් තිබේද?

 

ඕනෑම ආකාරයක දුම්කොළ දුම් පානය කිරීමෙන් පෙනහළු ධාරිතාව අඩු වන අතර බොහෝ ශ්වසන ආසාදන ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි කරන අතර ශ්වසන රෝගවල බරපතලකම වැඩි කළ හැකිය.

 

COVID-19 යනු බෝවන රෝගයක් වන අතර එය මූලික වශයෙන් පෙනහළු වලට පහර දෙයි. දුම් පානයෙන් පෙනහළු ක්යාකාරිත්වය අඩාල වන අතර ශරීරයට කිරීටක වෛරස් හා අනෙකුත් ශ්වසන රෝග සමඟ සටන් කිරීමට අපහසු වේ. දැනට පවතින පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ දුම් පානය කරන්නන් දැඩි COVID-19 ප්ර තිඵල සහ මරණයට පත්වීමේ වැඩි අවදානමක් ඇති බවයි

 

සටහන

පුෂ්පා රම්‍යානි සොයිසා

ජාතික පුහුණු කිරීමේ නිළධාරිණී

 

 

 

 

 

උපුටා ගැනීම Pushpa Ramyani De Soysa facebook පිටුවෙනි..